Nergens zoveel overhead als bij gemeenten

Bij gemeenten bestaat een derde van het personeel uit ondersteunende diensten. Dat is meer dan in welke andere sector dan ook. Colleges die willen bezuinigen, zouden dus eens naar de overhead in hun gemeente kunnen kijken.

ING Groep 5.99 % === AEX-index 1.89 %
Dit blijkt uit onderzoek van Berenschot. Overhead is hier gedefinieerd als managers plus staf en ondersteunend personeel. Behalve gemeenten hebben ook HBO-instellingen (25,2%) en goede doelen organisaties (24,5%) relatief veel overhead, maar de lokale overheid spant toch de kroon.

Uiteraard verschilt de hoeveelheid overhead per gemeente. Welke gemeenten relatief veel, en welke gemeenten relatief weinig geld uitgeven aan ondersteunende diensten en management, kan Berenschot niet zeggen "Gemeenten hebben aan ons onderzoek meegewerkt op voorwaarde dat wij de resultaten niet op individueel niveau naar buiten brengen," legt onderzoeker Mark Huijben van Berenschot uit.

Verschillen niet rationeel te verklaren
Wel kan hij zeggen dat de verschillen tussen de gemeenten niet rationeel te verklaren zijn.

Bij de 'beste' gemeenten ligt de overhead zo'n 10 procent onder het gemiddelde. Dit zou kunnen betekenen dat de overhead bij de rest nog zo'n 10 procent omlaag moet kunnen. Een mooie uitdaging voor gemeenten die willen bezuinigen.

Hoeveel ambtenaren gemeenten hebben, is in principe wel openbare informatie, al geeft Berenschot die om dezelfde reden niet vrij.

Zowel het ministerie van Binnenlandse Zaken als de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) zegt geen overzicht te hebben van het aantal ambtenaren per gemeente.

De VNG verklaart alleen te weten dat er bij alle gemeenten samen zo'n 171.000 ambtenaren werken. Binnenlandse Zaken is iets preciezer en weet ook hoeveel ambtenaren er bij gemeenten van een bepaalde omvang werken. Onderliggende cijfers per gemeente heeft het ministerie echter niet.

Hoe het ook zij, eerder heeft het blad Binnenlands Bestuur wel uitgezocht hoeveel ambtenaren gemeenten met meer dan 50 duizend inwoners hebben per 1000 inwoners. Een half jaar geleden maakte het Het Financieele Dagblad op basis van deze gegevens een overzicht van het aantal ambtenaren in verhouding tot het aantal burgers van de 25 grootste gemeenten in Nederland (zie grafiek).

Rotterdam en Amsterdam
Rotterdam en Amsterdam prijken bovenaan het lijstje. Daar werken ongeveer drie keer zoveel ambtenaren per duizend inwoners als in Dordrecht, Haarlemmermeer en Amersfoort. Juist Rotterdam en Amsterdam doen echter veel in eigen beheer (denk aan de gemeentelijke vervoersbedrijven).

Ook geschoond hiervoor werken er volgens het FD in Rotterdam en Amsterdam echter verhoudingsgewijs nog altijd twee keer zoveel ambtenaren. [z24.nl]