Vijf blunders van Google Buzz

Google rolt ongevraagd zijn sociale tool Buzz uit over alle Gmail-gebruikers en default staat alles wagenwijd open. De haastige aanpassingen nemen de zure smaak niet weg. Vijf keer fail.


Laten we eerlijk zijn: Google is niet de enige die er dubieuze denkbeelden op nahoudt over privacy. Facebook heeft ook al veel stof doen opwaaien met herziene - en na ophef her-herziene - privacyregels. En de Nederlandse overheid voert al een tijdje campagne om burgers erop te wijzen dat ze op internet aan iedereen luidkeels melding maken van hun hobby's, adres, vakantiefoto's en andere persoonlijke zaken.

De opkomst van geo-tagging maakt de privacy-afbreuk nog groter - en ongemerkter. Je hoeft potentiële inbrekers niet meer te tweeten dat je in Oostenrijk op de piste zit; dat zien ze wel aan je locatie. Gecombineerd met eerdere berichten, foto's en profielen elders weet de buitenwereld wie je bent, wat je hebt, waar je bent, wat je stemt, en nog veel meer.

Opt-out village
Het hedendaagse privacyprobleem wordt ons niet alleen door Google bezorgd. Bijna alle sociale netwerken, internetdiensten, Web 2.0-mashups, enzovoorts gaan er standaard van uit dat als je meedoet, je voor de 'full monty' gaat. Default staat alles aan, default deel je zoveel mogelijk. Logisch in de concurrentiestrijd der sociale netwerken die elk zo groot mogelijk wil zijn, want omvang trekt gebruikers.

De aloude Wet van Metcalfe: de waarde van een netwerk neemt kwadratisch toe met het aantal aangesloten gebruikers. Dit geldt voor de telefoon, de fax, voor Ethernet (uitgevonden door 3Com-oprichter Robert Metcalfe), voor instant messaging en voor sociale netwerken. Je wilt zijn waar de meeste vrienden, collega's, oud-klasgenoten, enzovoorts zijn.

Google gaat mee in die 'sociale gedachte' en schotelt zijn nieuwe sociale netwerk meteen voor aan al zijn Gmail-gebruikers. Dat zijn er wereldwijd meer dan 150 miljoen. Wie niet mee wil doen, moet dat zelf ontdekken en dan aangeven. Net als de foto's in Google Street View? Of de opt-out village in het satirische, maar kennelijk vooruitziende, filmpje van The Onion.

Prematuur uitgerold
Waar Google een reputatie heeft van proefprojecten in de Labs en eeuwigdurende bèta's lijkt Buzz een omslag. De nieuwe dienst wordt aangekondigd en meteen ook aangezet. Niet als bèta, niet op basis van een beperkt aantal uitnodigingen, maar in rap tempo voor alle Gmail-gebruikers.

Dat zou op zich geen probleem hoeven te zijn, ware het niet dat Buzz echt nog niet af was. Google heeft er niet goed over nagedacht. Kijk ook maar naar de vele aanpassingen die meteen na de lancering achter elkaar zijn doorgevoerd. Op basis van de ophef over privacy. Buzz is niet in bèta geweest, maar is nog een alpha.

Zo'n alpha is leuk voor intern gebruik, leuk voor geselecteerde hobbyisten, maar niet zomaar uitgestort over het 'volwassen' Gmail. Een maildienst die niet alleen allang uit bèta is, maar die juist extreem lang in de proeffase is gebleven. Daar in gehouden door Google dat juist nog wilde sleutelen aan zijn webmaildienst, terwijl die door de buitenwereld allang rijp en af werd geacht.

Een bewijs van de 'alpha-heid' van Buzz uit de praktijk: een nieuwsgierige, maar waakzame gebruiker heeft Buzz aangezet en daarbij alléén zijn Twitter-feed gekoppeld aan het nieuwe sociale netwerk. Dus het delen van fotoalbums in Picasaweb handmatig uitgezet, net als andere Google-diensten die meteen aan Buzz gekoppeld zijn. Maar bij de instellingen voor Buzz staat vermeld dat er '2 gekoppelde sites' zijn. Klikken op die melding levert een overzichtsvenster op met 1 gekoppelde site. Dat sluiten (met save of met cancel, dat maakt niet uit) levert de melding '1 gekoppelde site' op. Later terugkomend in de Buzz-instellingen, of gelijk door op F5 te drukken, levert opnieuw de melding '2 gekoppelde sites' op. Pardon?

E-mail is geen Facebook
E-mail is geen sociaal netwerk. Het koppelen van Gmail aan Buzz is een verkeerde benadering. Waarschijnlijk vanuit Google bezien wel een slimme zet. Voor het één heb je geen gebruikers, geen naamsbekendheid en ben je een nieuwkomer naast enkele reuzen. Voor het ander heb je meer dan 150 miljoen gebruikers wereldwijd, heb je enorme naamsbekendheid en ben je de op twee na grootste.

Alleen is e-mail, of correcter in dit geval: webmail, geen sociaal medium. Ja, het is een communicatiemedium. Maar één met contact tussen de ene en de andere gebruiker, vastzittend in hun respectievelijke mailboxen. Niet openlijk zichtbaar voor Jan en alleman. Nee, Buzz openbaart niet je mails. Het zet wel automatisch je mailcontacten in je openbare Buzz-vriendenlijst. Mensen met wie je vaak mailt - of chat via het aan Gmail gekoppelde Gtalk - komen automatisch bovendrijven in Buzz.

De koppeling van Gtalk aan Gmail is op het eerste gezicht misschien logisch, maar daaraan ook nog een sociaal netwerk Buzz hangen? Nee, en al helemaal niet ongevraagd. Loskoppelen die handel!

Ceo Eric Schmidt erkent dat zijn bedrijf de publieke reactie op Buzz verkeerd heeft ingeschat. Dus niet Buzz verkeerd heeft opgezet. Niet verwonderlijk van de man die eerder al privacy wat overschat vond, behalve jaren eerder die van hemzelf. Toch levert het Google nu wel nasleep op, ook juridische.

Ongevraagd koppelen
Buzz maakt meteen de dataverzamelwoede van Google zichtbaar. De 'datastofzuiger' haalt alles binnen, en verbindt het met elkaar. Buzz koppelt en deelt aanvankelijk automatisch je Gmail-contacten, je openbare Picasaweb-albums, en je YouTube-kanaal (met favorieten, uploads en je reacties op video's).

Een nadeel, maar misschien ook wel een voordeel wat betreft het besef van privacy. Dit default delen maakt meteen duidelijk wat er allemaal over je is online. Goed, Google heeft dat default delen nu aangepast, maar het kwaad is geschied.

Ook meldenswaardig in dit verband: Microsoft maakt al automatisch en ongevraagd persoonsprofielen aan. De experimentele, maar live zijnde, site EntityCube verzamelt persoonlijke gegevens en publiceert die op persoonsgebonden overzichtspagina's. Dit alles op basis van openbare informatie, dus wat er toch al op internet staat. Alleen eerst nog niet gecombineerd.

Het zakelijke LinkedIn, het persoonlijke MSN, blogposts hier, forumreacties daar, antieke Hotmail-profielen. EntityCode brengt dingen naar voren die gewoon via Microsofts zoekmachine Bing of via Google niet meer zijn terug te vinden, zo blijkt.

Verborgen instellingen
Aanvankelijk zijn de instellingen voor Buzz nogal weggemoffeld. Het via Gmail aangeboden, geactiveerde en te gebruiken sociale netwerk is niet te vinden in de instellingen van Google's maildienst. Dat is na ophef hierover gecorrigeerd. Maar het Buzz-tabblad in Gmail biedt niet de instellingen van Buzz. Aanvankelijk biedt dat tabblad slechts twee keuzes: het wel of niet tonen van wie jij volgt en wie jou volgt, en het wel of niet tonen van Buzz in Gmail.

Laatstgenoemde optie is dus niet het uitschakelen van Buzz, maar alleen het verbergen ervan. Dat verbergen kan ook helemaal onderaan in het Gmail venster. Maar Buzz blijft dan gewoon bruikbaar op je mobiele telefoon, meldt Google zelf bij die optie. En: gekoppelde sites zullen nieuwe content blijven posten in Google Buzz. Dus je sociale netwerk kan voortleven zonder jouw directe input.

Later is nog een derde optie toegevoegd: het echt uitschakelen. Met een gele gevarendriehoek erbij, want pas op: dan wordt meteen ook je Google-profiel wordt gewist. Dat klinkt dramatisch, maar is alleen een webpagina en dus niet hetzelfde als het Google-account.


Wil een gebruiker Buzz wel (blijven) gebruiken, dan moet hij of zij elders de instellingen van de dienst zelf vinden. Die zitten namelijk bij de profielinstelling (links in Gmail) van Buzz. Wat overigens niet gelijk hetzelfde scherm is als (rechtsboven) het Google-profiel. Volgt u nog? Goed, er valt dus naast de profielnaam op 'Bewerken' te klikken (of in het Google-profiel op 'Informatie toevoegen') waarna dan gekoppelde sites zijn te verwijderen (of toe te voegen). Oh, en tot slot: wie jij volgt en wie jou volgt, is te vinden op de Buzz-pagina zelf en na een muisklik aan of uit te vinken. De supportpagina's van Google kunnen ook helpen. [webwereld.nl]