Stresstests van banken in een notendop

De stresstests voor Europese banken zijn op een communicatief drama uitgelopen. Op zoek naar overzicht? Dit zijn de punten waar je op moet letten.

ING Groep 0.75 % === AEX-index 0.58 %

Vrijdag 23 juli om zes uur 's avonds maakt het Europese comité van banktoezichthouders de uitslag bekend van de stresstests voor 91 banken.

Wat is een stresstest?

De stresstest is een risicoanalyse, waarbij wordt gekeken hoe een grote economische schok uitpakt voor de financiële kracht van banken. Omdat het een theoretische exercitie is, telt zwaar welke veronderstellingen er in het model zitten.

Hoe is de banktest ingericht?

Europese banktoezichthouders hebben minimumeisen afgesproken, maar vooraf geen helder inzicht gegeven hoe de tests precies zijn opgezet. Wel is in brede zin duidelijk dat de tests uitgaan van een nieuwe recessie dit jaar en in 2011, met economische krimp van respectievelijk twee en 1,25 procent.

Hamvraag is hoe streng de tests omgaan met de beleggingen van banken in staatsobligaties van Zuid-Europese landen. Volgens diverse media en analistenrapporten gaan de tests wel uit van een koersdaling van bijvoorbeeld Griekse staatsobligaties, maar niet van een Grieks bankroet, waarbij Athene in gebreke blijft op de terugbetaling van staatsleningen.

Doordat wanbetaling van Griekenland is uitgesloten, heerst er twijfel over de robuustheid van de stresstests.

Waar ligt de drempel?

De kracht van banken wordt onder meer gemeten door te kijken naar het eigen vermogen, afgezet tegen de naar risico gewogen bezittingen. Hiervoor wordt de zogenoemde tier-ratio gebruikt.

Voor de Europese stresstest geldt een tier-1 ratio van zes procent als ondergrens. Zakken de bancaire kapitaalbuffers onder dit niveau bij de simulatie, dan is aanvulling van het vermogen nodig.

Het actuele niveau van de tier-1 ratio ligt bij de meeste banken rond de tien procent. Er is dus geen sprake van acute tekorten.

Wie slaagt, wie zakt?

Enkele Europese landen hebben de afgelopen weken geprobeerd onrust weg te nemen, door te stellen dat 'hun' grote banken veilig zijn. Onder meer Spanje en Griekenland spraken sussende woorden. In Nederland is de verwachting dat in ieder geval Rabobank, ING, ABN Amro en SNS de test zullen halen.

Diverse analisten hebben echter eigen 'stresstests' gedaan. Met verschillende uitkomsten. Zo komt bureau Keefe, Bruyette & Woods uit op tien banken die de test niet zullen halen, en zo'n 10 miljard euro nodig hebben om hun financiële buffers te versterken.

Analisten van Nomura stellen dat 16 banken de test niet zullen halen, en komen op een bedrag van 75 miljard euro dat in totaal nodig is om de buffers van banken op te hogen. Analisten van Société Générale rekenen op een bedrag van 30 miljard euro voor versterking van de banken.

Als potentiële verliezer wordt de Duitse bank Hypo Real Estate genoemd, maar die is al overgenomen door de Duitse staat. Daarnaast circuleren de namen van banken uit Griekenland (NBG, Pireaus), Portugal (BPI), Italië (Monte Dei Paschi di Siena), en enkele Spaanse spaarbanken.

Hoe verder?

Cruciaal is dat banken die vrijdagavond niet door de test komen, meteen aangeven hoe en op welke termijn ze hun kapitaalbuffers gaan verhogen.

In eerste instantie moeten zwakke banken proberen zelf geld op te halen met de uitgifte van nieuwe aandelen. Als dat lastig is, moeten overheden als achtervang dienen om zwakke banken te steunen. Dat laatste is essentieel om te voorkomen dat banken blijven bungelen en klanten weglopen, zodat een self fulfilling prophecy ontstaat.

Waar op letten?

Bij de beursopening van aanstaande maandag zijn de ogen gericht op de koersontwikkeling van banken die zijn gezakt voor de stresstest

Lagere beurskoersen zijn op zich geen probleem. Als banken nieuwe aandelen gaan uitgeven, doet dat pijn bij zittende aandeelhouders. Dan is een zwakkere koers niet meer dan normaal.

Imploderende beurskoersen, met dalingen van bijvoorbeeld meer dan twintig procent, zijn wel zorgelijk. Dat kan duiden op twijfel aan het vermogen van banken om hun kapitaalbuffers op eigen kracht aan te vullen.

Van belang is verder de koersontwikkeling van staatsleningen van landen die zwakke banken eventueel moeten steunen. Als bijvoorbeeld Spanje, Italië en Griekenland moeten bijspringen om eigen banken op te vangen, duikt de vraag naar de financiële stabiliteit van overheden weer op. Dat is de ultieme stresstest. [z24.nl]