Let op je portemonnee met Rutte I

De beoogde coalitiepartners CDA en VVD presenteerden donderdagmiddag, met gedoogsteun van de PVV, hun regeerakkoord. Z24 inventariseert de belangrijkste maatregelen.

ING Groep 1.31 % === AEX-index 0.43 %

Donderdagmiddag 30 september presenteerden de beoogde coalitiepartners CDA en VVD hun coalitieakkoord, met gedoogsteun van de PVV.

Of het kabinet Rutte I hiermee een feit wordt, hangt af van de goedkeuring van het CDA-congres aanstaande zaterdag. Maar dit zijn de belangrijkste voorstellen op economisch gebied.

Bezuinigen

Er staat in totaal voor 15,8 miljard euro aan extra bezuinigingen in de boeken, bovenop de 3,2 miljard euro die is ingeboekt door het huidige kabinet. Daar tegenover staat een bedrag van 4,1 miljard euro aan extra investeringen.

Kleinere overheid

De grootste post is getiteld 'kleinere overheid', waarvoor oplopend tot 2015, 6,1 miljard euro aan bezuinigingen is ingeboekt. Hieronder vallen onder meer bezuinigingsdoelstellingen van 1,5 miljard bij de Rijksoverheid, agentschappen en zelfstandige bestuursorganen.

Onder meer minder geld voor ontwikkelingssamenwerking moet 800 miljoen euro opleveren in 2015. En Rutte mikt op een reductie van de bijdrage aan de Eurpese Unie met nog eens één miljard euro vanaf 2014.

De bevriezing van de lonen in de collectieve sector in 2011 levert 790 miljoen euro op in dat jaar.

Voor de publieke omroep hebben CDA, VVD, met gedoogsteun van de PVV een stevige bezuiniging in petto, die oploopt tot 200 miljoen euro in 2015. Maar de kwaliteit mag daar niet onder lijden, aldus de opstellers van het regeeerakoord. Overwogen wordt één publiek net te schrappen, als het aanbod zou verschralen. Omroepen moeten in ieder geval nauwer gaan samenwerken.

Inkomenssteun

Een flinke hap valt ook onder het kopje 'inkomensoverdrachten', waar 4,3 miljard euro aan besparingen is ingeboekt. Zo wordt er strenger gekeken naar de groep die recht heeft op de zorgtoeslag, waar CDA en VVD, met steun van de PVV, in 2015 zo'n 2,1 imiljard euro willen snijden.

De wajong-regeling voor jonge arbeidsongeschikten wordt strenger. Vanaf 2012 is deze regeling alleen toegankelijk voor volledig en duurzaam arbeidsongeschikten.

Onderwijs

In het onderwijs komen er ombuigingen aan ter hoogte van 1,3 miljard euro. Er wordt een sociaal leenstelsel ingevoerd voor master-studies. En er komt een verhoging van het collegegeld met 3.000 euro voor studenten die langer dan één jaar uitlopen op hun studie.

Zorg

Ook de gezondheidszorg ontkomt niet aan ingrepen. In de AWBZ-regeling voor langdurig zieken wordt voor verzorgingshuizen een scheiding tussen woon- en zorgkosten doorgevoerd. Dit levert vanaf 2015 300 miljoen euro structureel op.

De grootste besparingen vallen echter bij de reguliere, op genezing gerichte zorg, waar 1,4 miljard aan ombuigingen staat ingeboekt. Voornaamste post is hierbij een overheveling van "aandoeningen met een lage ziektelast" uit het basispakket naar aanvullende verzekeringen. Dit levert vanaf 2015 structureel één miljard euro op.

Geld erbij

Op enkele vlakken investeert het beoogde kabinet Rutte I ook extra, deels ter compensatie van bezuinigingen. Zo krijgt de genezende zorg er op diverse vlakken in totaal 860 miljoen bij, onder meer voor opleidingen.

Politie en Justie krijgen er in 2011 400 miljoen euro bij, onder meer voor de financiering van 3000 extra agenten. Vijfhonderd daarvan worden ingezet als dierenpolitie, tegen mishandeling.

Voor infrastructuur en verbetering van het spoor is 500 miljoen euro gereserveerd. De beoogde regeringspartners denken onder meer aan de aanleg van "supersnelwegen" waar de maximumsnelheid 130 km per uur wordt.

Verbetering van de kwaliteit van het onderwijs is 1,3 miljard euro toebedeeld, in 2015.

Werkloosheid en groei

Het Centraal Planbureau heeft de economische effecten van de beoogde maatregelen doorgerekend. Conclusie is dat de economie in de periode tussen 2011 en 2015 0,4 procent per jaar minder groeit dan anders het geval was geweest. Het CPB raamt daarmee een gemiddelde groei van 1,25 procent per jaar in.

De werkloosheid valt ook hoger uit, vooral vanwege de bezuinigingen bij de overheid. Het CPB komt uit op een werkloosheidsniveau van 6,75 procent in 2015, circa 1,4 procentpunt meer dan bij in het basisscenario van het Planbureau.

Door de bezuinigingen verbetert het begrotingstekort wel versneld. Voor het zogenoemde EMU-saldo gaat het CPB op basis van de laatste Miljoenennota uit van een begrotingstekort dat terugloopt naar 2,3 procent in 2015.

Een kabinet Rutte I zou beter scoren met een EMU-tekort dat terugloopt naar 0,7 procent in 2015.

Koopkracht

De bezuinigingen raken op diverse manieren de koopkracht. Onder meer vanwege een beoogde verlaging van bijstandsuitkeringen, beperking van de doelgroep van de zorgtoeslag, beperking van kindgebonden budgetten tot twee kinderen en kortingen op de subsidie voor kinderopvang.

Van belang zijn verder de huurstijging van inkomens boven de 43 duizend euro, die kan oplopen tot 5-procentpunt boven de inflatie. De gemiddelde huur valt door beoogde aanpassingen in 2015 4,3 procent hoger uit.

In de raming van het CPB blijft de koopkracht van werknemers per saldo ongewijzigd, maar daalt de koopkracht van uitkeringsgerechtigden met 0,5 procent per jaar en die van 65-plussers eveneens met een half procent per jaar.

De gemiddelde koopkrachtdaling zou onder Rutte I op een kwart procent per jaar uitkomen. [z24.nl]