FOKSUK
WEER
CHESS
PUZZLE
GAMES

vrijdag 21 oktober 2011

Eindelijk, de crisis is voelbaar! Terug naar de basis

Lange tijd leek eurocrisis vooral de economische toekomst in gevaar te brengen. Maar inmiddels is de zaak zo geëscaleerd dat de we crisis hard in onze portemonnee beginnen te voelen. De eurotop van komend weekend komt eigenlijk al te laat.

Twee jaar nadat de schuldencrisis in het eurogebied uitbrak, gaat Brussel eindelijk daadkracht tonen. Dit weekend moet er een compleet reddingspakket op tafel komen.

Maar zelfs als de Europese politici deze nimmer vertoonde moed en eensgezindheid tonen, zijn de gevolgen van de crisis niet meer te voorkomen. De ziekte is daarvoor in een te ver gevorderd stadium. Gezonde delen zijn al aangetast. Hier vijf rotte plekken in de economie:


1. Pensioenfondsen in problemen
Wil je weten wat de eurocrisis kost? Ga naar de website van je pensioenfonds en bekijk de dekkingsgraad. Nederlandse pensioenfondsen staan weer collectief onder water. Het ABP (met 2,8 miljoen deelnemers) heeft voor iedere honderd euro aan verplichting slechts 90 euro in kas. Bij pensioenfonds Zorg en Welzijn (ruim één miljoen deelnemers) ligt 91 euro klaar voor ieder 100 euro aan verplichtingen. En bij Metaal en Techniek (ook ruim één miljoen deelnemers) is dat slechts 84 euro.

Toezichthouder DNB hanteert 105 procent als minimale dekkingsgraad. Als de situatie het komende jaar niet enorm verbetert zal er vanaf 2013 moeten worden gekort op pensioenuitkeringen. De huidige gepensioneerden voelen dat direct in de portemonnee.

Dat de dekkingsgraden zo laag zijn, komt vooral door de lage rente. De eurocrisis heeft een kapitaalvlucht naar veilige landen veroorzaakt. Daardoor is de Nederlandse rente gedaald. Omdat de pensioenfondsen hun toekomstige verplichtingen verdisconteren met die rente, is de dekkingsgraad ook gedaald.

De toekomst is duurder geworden voor pensioenfondsen, en ze hebben daarvoor te weinig geld in kas. Zonder eurocrisis was de rente hoger, waren de dekkingsgraden gezonder en hoefde er niet te worden afgestempeld.

2 Beurzen in mineur
Behalve van de lage rente, hebben de pensioenfondsen ook last van de lage aandelenkoersen. Een deel van hun vermogen is belegd op de beurs en de waarde van dat bezit is door de eurocrisis fors gedaald.

Sinds eind juli van dit jaar, toen de crisis na een half-mislukte eurotop in alle hevigheid ontbrandde, is de AEX met meer dan 10 procent gedaald. Vergeleken met februari staat de index zelfs op een min van bijna 20 procent.

Dat drukt niet alleen de dekkingsgraad van pensioenfondsen, maar heeft ook direct invloed op het vermogen van particuliere beleggers. Ook al gaat het in de meeste gevallen om papieren verliezen, zal dit toch leiden tot lagere consumptie dit en volgend jaar.

Het Centraal Planbureau schrijft het in de laatste groeivoorspelling dat lage beurskoersen “een merkbaar neerwaarts effect op de gezinsconsumptie hebben, mede doordat gezinnen doorgaans sterker reageren op een koersdaling dan op een koersstijging.”

3. Lagere winsten
De neerslachtige stemming op de beurzen komt niet alleen door de vrees voor een nieuwe financiële meltdown, maar ook door serieuze twijfel over de winstgevendheid van bedrijven. De eurocrisis heeft het producenten- en consumentenvertrouwen ernstig geschaad. Bedrijven merken dat nu al aan hun winst en omzet.

Het regent sinds deze zomer winstwaarschuwing en andere tegenvallers. In Nederland moesten onder andere Akzo Nobel, TNT Express, Air France-KLM, CSM, Arcadis, Ordina de afgelopen tijd een neerwaartse bijstelling van de verwachtingen rapporteren.

Meestal is het de combinatie van hoge grondstofprijzen en stagnerende vraag die de bedrijven parten speelt. Met de eerste factor hadden de bedrijven wel rekening gehouden, de tweede komt onverwacht. Begin dit jaar rekenden veel bedrijven op aantrekkende vraag. Door de eurocrisis moeten ze die verwachting nu snel bijstellen.

4. Zuinige banken
De banken moeten meebetalen aan de redding van Griekenland. Wie geld heeft uitgeleend aan het land, wordt dringend verzocht mee te werken aan herstructuring van de schulden. Op zich is dat een een prima uitgangspunt: de vervuiler betaalt.

Maar op korte termijn heeft de 'private sector involvement' (PSI), zoals de bankbijdrage in Brussel heet, de banken kopschuw gemaakt. Zeker nu Europese politici alweer hardoop speculeren op een een nieuwe ronde van PSI.

Kunnen alle banken zo'n zogenaamd vrijwillige afboeking wel aan? Is dit een voorbode van herstructurering van Ierse en Portugese schuld? Welke bank gaat als eerste kopje onder.

Het gevolg van deze twijfel is dat banken, net als in 2008, niet graag meer aan andere banken lenen. De interbancaire geldmarkt loopt uiterst stroef. De Europese Centrale Bank moet alle middelen inzetten om de Europese banken liquide te houden.

Dat zet de kredietverlening aan bedrijven en particulieren onder druk. Uit laatste Bank Lending Survey van de ECB blijkt dat de banken veel strenger zijn geworden bij het geven van krediet. "De kredietverlening is bezig op te drogen", stelde hoofdeconoom van ABN Amro onlangs.

5. Nieuwe recessie
Waarschijnlijk is het nu al zover: de recessie is begonnen. Volgens economen van ING en ABN Amro krimpt de Nederlandse economie in het tweede halfjaar van 2011 met enkele tienden van procenten.

De Europese inkoopmanagersindex – een vrij betrouwbare voorspeller – staat ruim onder de 50 punten, wat duidt op daling van de productie van de industrie in het eurogebied. En de Stand van Nederland , de indicator van Z24, gaf in september krimp van de Nederlandse economie aan.

Het CPB ging er in september nog van uit dat de economie dit en volgend jaar met respectievelijk anderhalf en één procent zou groeien.

Maar het Planbureau presenteerde ook een 'onzekerheidsvariant', waarin de eurocrisis verergert en de Nederlandse economie in 2012 met 1,4 procent krimpt. Dit sombere scenario begint al meer realiteitswaarde te krijgen. [Z24]

0 reacties :

Een reactie posten