FOKSUK
WEER
CHESS
PUZZLE
GAMES

donderdag 12 januari 2012

Zeven jaar bij de baas en dan exitus

Het kabinet wil arbeidscontracten van zeven jaar mogelijk maken. Een uitstekend plan, want bijna nergens is de vaste baan zo beschermd als in Nederland. Maar het plan gaat nog niet ver genoeg.

Nee, natuurlijk is het geen versoepeling van het ontslagrecht. Minister Henk Kamp​ van Sociale Zaken was daar woendag zeer duidelijk over in zijn brief aan de Kamer. Kamp wil het mogelijk maken om een zevenjarig arbeidscontacten af te sluiten.

Na afloop van de zeven jaar kunnen werkgever en werknemer zonder kosten of procedure van elkaar af. Maar, schrijft Kamp, “het ontslagrecht geldt ook gedurende de looptijd van tijdelijke contracten en blijft ongewijzigd.”

Links-conservatief
Het kabinet heeft beloofd de ontslagbescherming niet te versoepelen. Dat was een eis van gedoogpartner PVV, die op sociaal-economisch terrein probeert de SP aan de links-conservatieve kant in te halen.

De regeringspartijen hadden in hun verkiezingsprogramma wel versoepeling van het ontslagrecht staan, en vooral de VVD deed het opgeven van dat oude streven veel pijn. Het was een publiek geheim dat VVD-minister Henk Kamp zou proberen om via een omweg toch nog iets aan het knellende ontslagrecht te doen.

Het regeerakkoord van CDA en VVD geeft hem daar ook wel wat ruimte voor. Daarin staat: “Een grotere flexibiliteit is ook nodig om de groeiende tegenstelling tussen mensen met vaste contracten en flexwerkers tegen te gaan.” De arbeidsmarkt mag flexibeler, mits het maar niet onder het kopje ontslagrecht valt. Vandaar dat Kamp zijn plan voor een nieuwe zevenjarig flexcontract nadrukkelijk geen versoepeling noemt.

Duivels dilemma
Maar het is dat natuurlijk wel. Nu kunnen bedrijven werknemers slechts drie keer een tijdelijk jaarcontract aanbieden. Na maximaal 36 maanden staat de werkgever dus voor de keuze: de flexwerker ontslaan of een contract voor altijd en eeuwig aanbieden. Een duivels dilemma.

Kamp biedt met zijn voorstel een tussenweg: een langdurig maar eindig contract. Een uitstekend idee, want de Nederlandse arbeidsmarkt bevindt zich door de huidige regels in een pijnlijke spagaat. De werknemer met een vaste baan is extreem goed beschermd, flexwerkers zijn vogelvrij.

De OESO houdt gegevens bij, over de starheid van het ontslagrecht in verschillende landen. Daaruit blijkt dat bijna nergens in West-Europa de werknemer met een vaste baan zoveel bescherming geniet. Alleen Portugal maakt het nog bonter.

Deense toestanden
In Nederland komen bedrijven moeilijker van vaste werknemers af dan in - uiterst beschaafde - landen als Finland, Noorwegen, Denemarken en Zwitserland. Als we de vaste baan wat minder solide maken, krijgen we dus niet meteen Amerikaanse toestanden. We krijgen dan Noorse of Deense toestanden.

Voor flexwerkers geldt het omgekeerde. Die krijgen in Nederland minder bescherming dan Finse, Noorse, Deense en Zwitserse werknemers met een tijdelijk contract.

Klassenmaatschappij
De Nederlandse arbeidsmarkt is een klassenmaatschappij, waar hoog opgeleide, goed verdienende, autochtone, oudere, mannelijke werknemers de ultieme zekerheid van een vaste baan hebben, terwijl de noodzakelijke flexibiliteit wordt geleverd door lager opgeleide, slecht betaalde jonge, allochtone vrouwen met een tijdelijk contract.

Wie bescherming nodig heeft, krijgt die niet. Wie best zonder kan, moet de bescherming verplicht afnemen. Kamps plan is een dappere poging om iets aan deze vreemde situatie te doen.

Neuspeuterende werknemers
Maar de minister gaat nog niet ver genoeg. Het contract voor zeven jaar zou wat mij betreft het vaste contract helemaal moeten vervangen.

Iedere werknemer, ook die hoogopgeleide, goedbetaalde witte man, zou zijn baanzekerheid dan in overzichtelijke pakketjes van zeven jaar krijgen toebedeeld.

Elke zeven jaar krijgen ondernemers dan de kans om van neuspeuterende en duimendraaiende werknemers af te komen, zonder moeizaam opgebouwde personeelsdossiers en zonder onterechte gouden handdruk.

Werknemers krijgen om de zeven jaar een vast ijkmoment om zich af te vragen of ze wel op de goede plek zitten. “ Wil ik nog zeven jaar bijtekenen, bij deze baas? Of ga ik mijn heil elders zoeken?”. Het deurtje van de gouden kooi gaat iedere zeven jaar even open, en verveelde werknemers kunnen hun ambities herontdekken.

Opleiding eisen
Natuurlijk, het leven wordt onzekerder als de vaste baan verdwijnt. Maar juist daardoor zullen werknemers zich meer als ondernemer gedragen, en zelf weer verantwoordelijkheid moeten nemen voor hun loopbaan. Ze hoeven niet meer op cursus te worden gestuurd door hun manager, maar zullen zelf een opleiding eisen.

Als het bestaan als werknemer geen oneindige zekerheid meer geeft, is kiezen voor de onzekerheid van het ondernemerschap een minder grote stap. Na twee of drie contracten van zeven jaar, lokt het eigen bedrijf.

Utopisch? Misschien, maar op een arbeidsmarkt waar de sterken ongelimiteerde bescherming genieten en de zwakken het zelf maar moeten uitzoeken, is er niet veel voor nodig om de zaak efficiënter te laten draaien. Een beetje politieke moed om het conservatisme van de PVV te weerstaan is al genoeg. [z24]

0 reacties :

Een reactie posten