Wie is aansprakelijk voor wat?

Een aansprakelijkheidsverzekering mag eigenlijk in je verzekeringspakket niet ontbreken. De premies die verzekeraars hanteren komen aardig overeen. De echte verschillen zitten in de polisvoorwaarden. De ruit van de buren die sneuvelt omdat je kind een bal door de ruit heeft geschopt, de prijzige Chinese vaas van je vrienden die in duizend stukjes uiteen valt omdat jij er per ongeluk tegenaan hebt gestoten... Een ongeluk zit in een klein hoekje.

De schade kan soms behoorlijk oplopen, zeker als iemand blijvend lichamelijk letsel oploopt. Een aansprakelijkheidsverzekering is dan ook onmisbaar, al is deze niet wettelijk verplicht (zoals bijvoorbeeld een WA-verzekering voor autobezitters).

Gesprongen waterleiding

Deze verzekering keert uit als je aansprakelijk wordt gesteld voor schade aan spullen van een ander of voor lichamelijk letsel. Dit kan schade zijn die je direct hebt veroorzaakt, zoals de vaas uit het bovenstaande voorbeeld. Maar ook schade waarvoor jij indirect aansprakelijk gesteld kan worden, zoals een gesprongen waterleiding die het gestucte plafond van je onderburen heeft beschadigd.

Ook eventuele gevolgschade, zoals blijvende invaliditeit, wordt door een aansprakelijkheidsverzekering vergoed. Zelfs kosten voor juridische hulp en proceskosten bij onenigheid over de schade vallen binnen de dekking.

Aansprakelijkheidsverzekeringen vergoeden alleen schade die aan anderen wordt toegebracht. Schade die wordt veroorzaakt door leden van je eigen gezin valt buiten de dekking. Daarmee onderscheidt deze verzekering zich van andere verzekeringen - zoals de ziektekostenverzekering of een arbeidsongeschiktheidsverzekering- die juist jouw eigen schade vergoedt.

Premie

Een aansprakelijkheidsverzekering is niet duur. De gemiddelde jaarpremie bedraagt 40 euro. Veel verzekeraars bieden bovendien pakketkorting als je meer verzekeringen bij hen afsluit.

Tegenover deze relatief lage premie staat een hoog verzekerd bedrag, van veelal 1 miljoen euro of meer. Het is dan ook niet verwonderlijk dat meer dan 95 procent van de Nederlanders zo'n polis heeft afgesloten. Jaarlijks meldt gemiddeld 4 procent van hen een schadegeval. Het gemiddelde schadebedrag bedroeg twee jaar geleden 779 euro.

Gezien de lage poliskosten zijn de verschillen in premies relatief laag. Een interessanter punt om op te letten zijn de polisvoorwaarden en de hoogte van de dekking.

Verzekerd bedrag

Z24 nam de polisvoorwaarden van negen aansprakelijkheidsverzekeringen onder de loep. Het verzekerde bedrag bedraagt minimaal 1 miljoen euro. Er zijn ook verzekeraars die een hogere dekking bieden (tot wel 2,5 miljoen euro) of die de keuze bieden tussen een hoger of lager verzekerd bedrag. Heb je de keuze, dan adviseren de Consumentenbond en de Vereniging Eigen Huis een hoger schadebedrag te selecteren, omdat zeker bij letselschade het schadebedrag behoorlijk kan oplopen, terwijl het premieverschil tussen een hoger of lager verzekerd bedrag gering is.

De meeste verzekeraars hanteren geen eigen risico. In sommige gevallen kun je het eigen risico afkopen, tegen een iets hogere premie.

Geleende spullen

De meeste verzekeraars vergoeden geen schade aan spullen die je hebt geleend of gehuurd. Veel partijen maken daarbij wel een onderscheid: bij spullen die je hebt geleend keren ze wel uit, maar bij gehuurde spullen niet.

Als ze wel dekking bieden, is dit meestal aan een maximum gebonden. Dit bedrag kan per verzekeraar behoorlijk variëren, van 1.000 euro tot 20.000 euro. Dit kan bij schade veel verschil maken. Stel dat jij van een vriend een dure crosstrainer ter waarde van 2.000 euro hebt geleend en het apparaat per ongeluk kapot maakt, zul je met een dekking van 1.000 euro de helft van de schade moeten bijleggen, terwijl bij een hoge dekking alles vergoed wordt.

Vrijwilligerswerk

Doe je vrijwilligerswerk en is in jouw gemeente geen collectieve verzekering voor vrijwilligers afgesloten, dan is het zaak de polisvoorwaarden goed uit te pluizen. Niet elke verzekeraar biedt dekking bij vrijwilligerswerk, waardoor je zelf moet opdraaien voor schade die je tijdens je werkzaamheden hebt veroorzaakt.

Uitsluitingen

Aansprakelijkheidsverzekeringen kennen ook gemeenschappelijke uitsluitingen. Zo keren zij niet uit bij schade die door je auto wordt veroorzaakt. Deze wordt gedekt door de - wettelijk verplichte - WA-verzekering.

Ook schade die wordt veroorzaakt door motorrijtuigen, caravans en boten waarvoor je een vaarbewijs nodig hebt vallen buiten de dekking. Hiervoor is een aparte verzekeringen nodig.

Uiteraard trekt de verzekeraar evenmin de portemonnee bij schade die opzettelijk is veroorzaakt, zoals vandalisme, of als je in een dronken bui iets stuk hebt gemaakt. Verzekeraars maken ook een uitzondering voor schade die je tijdens je werk hebt veroorzaakt. Hiervoor moet je werkgever - of als jij zelfstandige bent jij zelf - een aparte aansprakelijkheidsverzekering afsluiten.

Wie is verzekerd?

Bij alle door Z24 bekeken verzekeringen kun je kiezen tussen een polis voor alleenstaanden of een gezinspolis. In het laatste geval is elk gezinslid meeverzekerd, dus ook eventueel inwonende grootouders. Ook uitwonende studerende kinderen vallen onder de dekking.

Bij beide typen polissen worden ook logés en huishoudelijk personeel meeverzekerd. Ook schade die je huisdier veroorzaakt valt standaard binnen de dekking.

Vriendendienst

Opmerkelijk genoeg keren verzekeraars soms ook uit als jij niet wettelijk aansprakelijk bent. Als je een vriend helpt bij een verhuizing en hierbij per ongeluk zijn glazen tafelblad breekt, ben je wettelijk niet aansprakelijk. Het risico ligt bij degene die wordt geholpen. Toch trekken verzekeraars dan de portemonnee.

Bij alle door Z24 bekeken polisvoorwaarden is namelijk een zogeheten vriendendienstclausule opgenomen. De maximum uitkering loopt wel flink uiteen, van 1.000 euro tot 15.000 euro. Dus ook hierbij geldt: vergelijken loont.

Ook als je kind tijdens een logeerpartij bij een vriendin iets stuk maakt, geldt geen wettelijke aansprakelijkheid. Niettemin hanteren alle door Z24 bekeken verzekeraars een logeer- of oppasclausule, waardoor de schade alsnog wordt vergoed.

Beoefen je een sport, check dan je polisvoorwaarden. Sla jij bij een tenniswedstrijd per abuis een bal tegen de bril van een toeschouwer, dan ben je wettelijk niet aansprakelijk, want zo'n ongeluk valt daar te voorzien. Maar er zijn verzekeraars die toch uitkeren bij schade in sport- en spelsituaties.

Context

Als je een aansprakelijkheidsverzekering hebt afgesloten, betekent dit niet dat altijd tot uitkering wordt overgegaan. De verzekeraar kijkt altijd naar de context. Had de benadeelde problemen kunnen voorzien of misschien zelfs uitgelokt?

Als je kind bij een vriendje in de woonkamer voetbalt en per ongeluk de ruit van de schuifpui stuk maakt, zullen de meeste verzekeraars niet tot betaling overgaan: de ouders van het vriendje hadden moedwillig een extra risico genomen. Die redenering gaat ook op als jouw baby bij opa op schoot zit en per ongeluk zijn bril kapot slaat. Iedereen kan voorzien dat baby's onverwachte bewegingen maken, zo redeneert de verzekeraar.

Als de vriend van je zoon vuurwerk in een glazen fles stopt en afsteekt en je toekijkende zoon glassplinters in zijn gezicht krijgt, hoef je evenmin op coulance van je verzekeraar te rekenen. Jouw zoon had zich aan deze situatie kunnen onttrekken, waardoor je zelf gedeeltelijk moet opdraaien voor de schade.

Hoe claimen?

Heb je schade veroorzaakt, erken dan niet direct schuld, maar achterhaal eerst wie echt aansprakelijk is. Zoek ook uit welke verzekering je het best kunt aanspreken. Soms pakt het voor de tegenpartij voordeliger uit als hij een beroep doet op zijn eigen inboedelverzekering.

Deze keert vaak meer uit dan de aansprakelijkheidsverzekering van de tegenpartij. Een aansprakelijkheidsverzekering betaalt vaak de dagwaarde uit, terwijl een inboedelverzekering meestal uitgaat van de nieuwwaarde, tenzij de dagwaarde onder de 40 procent van de nieuwwaarde ligt.

Dit heeft echter alleen zin als de benadeelde de meest uitgebreide (all risk) inboedelverzekering heeft afgesloten. Een basisverzekering biedt namelijk alleen dekking bij brand, diefstal, storm, regen en een breuk van een water- of rioolleiding.[Z24]