Zachte dood of harde enter

Veel mensen hebben in een testament vastgelegd wat er na overlijden met hun vermogen moet gebeuren en wie de zorg voor de kinderen op zich neemt. Maar om pijnlijke situaties te voorkomen is het verstandig ook iets te regelen met je digitale erfenis.

'Martijn wordt vandaag 35. Zou er een feestje zijn?' Normaal gesproken is dit voor bezoekers van Hyves een verheugende mededeling. Maar als Martijn net is overleden, is dat erg pijnlijk. Ook is het confronterend als de foto van Martijn nog pontificaal op je verjaardagskalender op Facebook prijkt, terwijl hij er niet meer is.

Social media testament
Om zulke situaties te voorkomen, kun je een social media testament opstellen. Dat is een document waarmee je aan de nabestaanden aangeeft wat er met je digitale leven moet gebeuren als jij bent overleden. Moet je Facebookaccount blijven voortbestaan, worden verwijderd of worden gewijzigd? Of heb je interesse in een herdenkingspagina waarop vrienden en kennissen een condoleancebericht kunnen achterlaten?

De meest eenvoudige manier om ervoor te zorgen dat alles wordt geregeld zoals jij in je hoofd hebt, is zelf een document opstellen. Zet alle gegevens, zoals als inlogcodes voor netwerksites, op papier en vermeld wat er met je profielen moet gebeuren als je bent overleden. Berg het documenten vervolgens op tussen je financiële documenten en stel je nabestaanden op de hoogte. Zij kunnen dan jouw wensen opvolgen als jij er niet meer bent. Op de website van uitvaartverzekeraar Nuvema kun je zo'n testament downloaden. Ook vind je hier een handleiding voor nabestaanden.

Bewijzen
Sociale netwerksites kennen elk hun procedures om een account te verwijderen. Om misselijke grappen te voorkomen, moet je wel bewijzen overhandigen dat de betreffende persoon daadwerkelijk is overleden en jij een naaste vriend of familielid bent.

Zo moet je voor verwijdering van een Twitter-account van een overledene een kopie van de overlijdensakte meesturen, evenals een kopie van je eigen paspoort, ID-kaart of rijbewijs en een getekende verklaring.

Ook bij Facebook moet je een officieel document meesturen, zoals een overlijdensakte.

Je kunt bij deze netwerksite ook een zogeheten herdenkingsstatus aanvragen. Zodra deze wordt toegekend kunnen alleen nog maar de bestaande Facebookvrienden het profiel van de overledene bekijken en wordt het account niet langer getoond als Facebook suggesties doet voor nieuwe Faceboekvrienden. Ook kunnen vrienden berichten ter nagedachtenis achterlaten.

Laatste boodschap
Er bestaat trouwens ook een speciale app (de 'If I die'-app) die ervoor zorgt dat na je overlijden automatisch een laatste boodschap wordt verstuurd naar je Facebookvrienden. Je moet eerst een boodschap opstellen: een tekst of een videofilmpje. Daarna geef je de namen van drie vertrouwelingen door en laat je hen je verzoek bevestigen. Zodra deze vertrouwelingen doorgeven dat jij bent overleden, wordt het bericht gepubliceerd.

Er zijn ook bedrijven die je helpen bij het opstellen van je social media testament. Zo kun je op de website Ziggur.nl gratis je wensen over je virtuele leven vastleggen. Daarnaast geef je aan wie jouw vertrouwenspersonen zijn. Als je bent overleden, melden deze vertrouwenspersonen zich bij Ziggur en kunnen ze met jouw wensen aan de slag.

Je kunt er ook voor kiezen om dit laatste aan Ziggur over te laten. Dit kost 19,90 euro per jaar of eenmalig 199 euro.

Als je van de betaalde dienst gebruik maakt, kun je je account ook laten opnemen in het Ziggur notarisregister, waarin notarissen kunnen opzoeken of jij een Ziggur-account had. Dat biedt extra zekerheid.

Digitale kluis
Een andere optie is Digizeker. Dat is een digitale kluis die een notaris voor je opmaakt. Hierin kun je alle inloggegevens en je belangrijkste documenten opslaan en op elk gewenst moment zelf raadplegen of wijzigen. Je kunt in Digizeker aangeven wat er met je profielen op sociale netwerksites moet gebeuren. Heb je fotoalbums op internet gezet of filmpjes op Youtube gepubliceerd, dan kun je ook hiervan de gegevens vermelden, zodat deze verwijderd kunnen worden.

De notaris heeft een tweede digitale sleutel van je Digizeker-account. Daarmee kan hij na jouw dood jouw accounts vrijgeven aan je erfgenamen. De notaris maakt een speciale akte op dit wordt ingeschreven in het centrale testamentenregister.

Je sluit bij Digizeker steeds een contract af voor vijf jaar. De kosten hiervoor bedragen circa 200 euro. Bedenk wel dat niet elke notaris bij dit initiatief is aangesloten. Op de site van Digizeker kun je checken welke notarissen in jouw omgeving meedoen.

Je wensen vastleggen - met een zelf in elkaar geknutseld document of via een betaalde dienst - geeft niet alleen jou zekerheid, maar ook de nabestaanden. Zij weten wat jij wil en kunnen jouw wensen honoreren. Bovendien worden zij tijdens hun rouwproces niet overvallen door beelden en berichten van een dierbare overledene. [Z24]