Kleine winkelier weggedrukt door keten

In de Nederlandse winkelstraat komen steeds meer ketens en steeds minder zelfstandige winkeliers. Over 12 jaar zullen er de zelfstandigen volledig van A-locaties verdwenen zijn.

Dat blijkt uit onderzoek dat Corio, een van de grootste eigenaars van winkelpanden heeft laten uitvoeren door Locatus. De afgelopen jaren is het aantal zelfstandigen in winkels afgenomen van 74 naar 65 procent. Op A-locaties ligt dit percentage nog lager, op 40 procent.

Een procent zelfstandigen
Op de echte toplocatie is de zelfstandige winkelier al bijna helemaal weg. In steden als Utrecht en Leeuwarden zit op de echte superlocaties, de zogenaamde A1-locaties, nog maar 1 procent zelfstandigen.

Hierin verschilt Nederland van de landen om ons heen, België en Luxemburg. Daar ligt het percentage zelfstandigen boven de 80 procent.

"Begrijp me niet verkeerd, ik heb niets tegen ketens. Dat zijn ook onze huurders", zegt John van Haaren, directeur van Corio Nederland."Maar op die manier ben je als winkelstad niet onderscheidend. Ik hoor steeds meer klachten dat Maastricht, dat toch wel geldt als een van de gezelligste winkelsteden van Nederland, ook niet meer leuk is."

Oorzaken
Volgens Van Haaren heeft de toegenomen ketenvorming een drietal oorzaken. Zo kunnen winkeliers hun huurcontract doorverkopen zonder dat de verhuurder daar iets over te zeggen heeft, mogen verhuurders niet differentiëren in tarieven, dus moet een kleine ondernemer dezelfde huur gevraagd worden als een keten en is het niet mogelijk om te variëren in de termijn van het huurcontract, wat betekent dat een contract ofwel voor twee jaar of voor onbepaalde tijd is.

"We kunnen zelfstandige ondernemers geen betere huurprijzen geven dan ketens, al zouden we dat in sommige gevallen wel graag willen. Die kleinere winkels maken een winkelstraat divers en onderscheidend."

Aanpassing wetgeving
Corio pleit voor aanpassing van de wetgeving. Zo vindt Van Haaren dat er iets moet worden gedaan aan de mogelijkheid om een huurcontract door te verkopen: "De wetgeving die dat mogelijk maakt stamt uit de jaren zestig en is bedoeld om opvolging mogelijk te maken. Maar in 95 procent van de gevallen worden die contracten helemaal niet van ouder op kind doorgegeven, maar verkocht. Deze bescherming moet worden opgeheven."

Volgens Jelger Zee van Detailhandel Nederland is dat echter geen goed plan: "Voor veel winkeliers is het verkopen van hun huurcontract hun pensioenvoorziening. Hef je dat op dan breng je zelfstandigen nog meer in de problemen."

Vastgoedbedrijven
Volgens Zee is het niet de wetgeving die de zelfstandige ondernemer nekt, maar vastgoedbedrijven als Corio: "Het standaard verhuurcontract dat nu wordt gebruikt in de sector is zeer nadelig voor winkeliers. Volgens die contracten moet een winkelier opdraaien voor de servicekosten die de verhuurder rekent, denk daarbij aan schoonmaak- of beveiligingskosten. Ook kan een verhuurder een winkelier gewoon op straat zetten als hij het winkelpand wil renoveren. Dat soort bepalingen moeten uit de contracten, voordat ze aan de bescherming van winkeliers gaan tornen."

Ook bestrijdt Zee dat verhuurders alle winkeliers dezelfde huurprijzen moet berekenen. "Dat is onzin. In een winkelgebied met meerdere panden kunnen ze per pand een andere prijs per vierkante meter rekenen." [z24.nl]