Hypotheekadvies: wat mag het kosten?

Als het aan minister De Jager ligt, moeten consumenten direct gaan afrekenen met hypotheekadviseurs voor de diensten die tussenpersonen leveren. Maar ook dan zijn er nog forse verschillen in de tijdsbesteding en kosten van adviseurs.

ING Groep 1.12 % === AEX-index 0.81 %

Consumenten hebben nog altijd onvoldoende zicht op de kosten die ze werkelijk betalen aan financiële adviseurs, vindt minister De Jager van Financiën.

De bewindsman gaf op 12 oktober aan te werken aan een wettellijk verbod op provisies die tussenpersonen krijgen als vergoeding van banken en verzekeraar. Dergelijke provisies worden versleuteld in totale prijs van hypotheken en premies van verzekeringen.

De Jager hoopt zo een einde maken aan de slepende discussie over onduidelijke kosten in het hypotheek- en verzekeringsbedrijf. In 2011 wil de minister het verbodsplan verder uitwerken. Consumenten zouden binnen enkele jaren alleen nog direct moeten kunnen afrekenen met hypotheekbemiddelaars voor advies- en afsluitingskosten

Redelijke prijs?

Diverse partijen werken al met hypotheken, waarbij de bemiddelings- en afsluitingskosten niet in de totaalprijs zitten. Ze rekenen hiervoor aparte uurtarieven of een vast bedrag. Het vergelijken van deze aanbieders lijkt op het eerste gezicht eenvoudig, maar levert toch aanzienlijke verschillen op. Want wat is een goede bemiddeling tegen een redelijke prijs?

Consumenten en hypotheekbemiddelaars hebben hierbij sterk uiteenlopende verwachtingen, blijkt uit een recente peiling van TNS Nipo. Zo vinden gemiddelde hypotheekklanten een uurtarief van 57 euro gepast voor adviseurs, en denken ze dat twaalf uur voldoende moet zijn om een hypotheekaanvraag af te handelen. Ofwel een totaalprijs voor advies en afsluiten van 684 euro.

In werkelijkheid hanteren adviseurs vaak prijzen waarbij de totale bemiddelingskosten drie tot vier keer zo hoog kunnen uitvallen, blijkt uit een kleine rondgang van Z24.

Veel of weinig tijd

Adviesketen De Hypotheekshop werkt bijvoorbeeld met tarieven van 123 euro per uur. "Omdat vooraf niet precies duidelijk is hoeveel tijd de bemiddeling gaat kosten, is er altijd eerst een oriënterend gesprek. Vervolgens kan de adviseur aangeven hoeveel tijd hij denkt nodig te hebben", legt woordvoerder Oscar Noorlag uit.

Een relatief eenvoudige klus kan ongeveer 15 uur in beslag nemen, aldus Noorlag. "Maar gemiddeld kost het advies en de afhandeling zo'n 20 tot 30 uur." Als er 25 uur werk in rekening wordt gebracht komt dat dus neer op 3075 euro.

Intermediair Aktia, van de site hypotheeksupport.nl, adverteert met een fors lager vast bedrag van circa 1.500 euro voor advies- en afsluitingskosten bij provisievrije hypotheken. Directeur Wessel Zoethout geeft eveneens aan dat er een flinke bandbreedte zit in de noodzakelijke tijdsinspanning. "Als een klant vrij goed weet wat hij wil, kun je in tien uur klaar zijn, maar bij gecompliceerdere gevallen kan het wel 25 uur kosten. Tijdrovend is vooral ook het contact met geldverstrekkers om een hypotheekaanvraag rond te krijgen."

Vast bedrag

Prijsvechter de Nationale Hypotheekpas, een prominente promotor van kostentransparantie, hanteert een gesplitst model. Wie precies weet wat hij wil en zelf een hypotheek aanvraagt, met telefonische hulp van een adviseur, betaalt een vast bedrag van 795 euro.

Komt er een specialist aan huis voor advies en afsluiting van een hypotheek, dan rekent die adviseur een vast bedrag of een uurtarief.

"Onze franchisenemers zijn vrij om hun beloning vast te stellen", legt directeur Elian Smits van de Nationale Hypotheekpas uit. "Het uurtarief bedraagt gemiddeld circa honderd euro, waarbij de tijd voor de bemiddeling uiteen kan lopen van vijftien tot ruim dertig uur. Alternatief voor uurtarieven is een vaste prijs voor een compleet advies met alles erop en eraan, bijvoorbeeld voor zelfstandigen. Dan kom je al gauw op bedragen tussen de twee- en drieduizend euro uit."

Consumentenorganisatie Vereniging Eigen Huis (VEH) vindt het lastig om een norm te geven voor een redelijke tijdsbesteding van hypotheekadviseurs. "Het hangt inderdaad sterk af van de individuele situatie. Een starter met een vast inkomen vergt minder werk dan een zelfstandig ondernemer. Als er met uurtarieven wordt gewerkt, moeten consumenten vooral goede afspraken maken over de verwachte tijdsbesteding en eventueel plafonds inbouwen voor de kosten", stelt de woordvoerder van de VEH.

Betaling ineens

Van belang is volgens de VEH ook dat tussenpersonen goed duidelijk maken waarom de tarieven die ze hanteren redelijk zijn. "Het risico van een totaal verbod op provisies is dat consumenten schrikken van de directe kosten van intermediairs. Dan gaan ze misschien eerder naar een bank die alleen de eigen producten verkoopt, maar daar krijg je geen onafhankelijk advies", aldus de woordvoerder.

Ook directeur Smits van De Nationale Hypotheekpas maakt zich zorgen over een totaalverbod op provisies, zeker als het om verzekeringen gaat. "Wij bieden een provisievrije overlijdensrisicoverzekering aan met vaste kosten van 795 euro, maar merken dat mensen met lagere inkomens toch vaak aanbiedingen kiezen waarbij de provisie verwerkt zit in de periodieke premie. Ze betalen liever niet een bedrag ineens. Die keuze moet je kunnen blijven bieden."

De Hypotheekshop is wel blij met het door minister De Jager beoogde provisieverbod, aldus woordvoerder Noorlag. "Alleen op die manier weet de consument zeker dat adviseurs niet in de verleiding komen om te bemiddelen voor producten waar ze de hoogste beloning voor krijgen." [z24.nl]