Linksom of rechtsom: bezuinigen is het devies

Volgens berekeningen van de vijf partijen blijft het koopkrachtverlies door de bezuinigingen over de hele linie beperkt tot 2 procent. Uitzondering daarop vormen AOW'ers met een aanvullend pensioen boven 10.000 euro. Zij gaan er 3,25 procent op achteruit. Dat schrijft De Telegraaf op basis van het uitgelekte bezuinigingsakkoord. Alleenverdieners met kinderen met een modaal inkomen (32.500 euro) leveren 1 procent koopkracht in, voor twee keer modaal is dat 0,75 procent.

Tweeverdieners van wie een partner twee keer modaal verdient en de ander een half keer modaal, gaan er 0,75 procent op achteruit. Tweeverdieners die meer verdienen, hebben geen koopkrachtverlies of gaan er licht op vooruit.

Alleenstaande ouders met een minimumloon gaan er 0,75 procent op vooruit, net als AOW'ers zonder aanvullend pensioen. Sociale minima leveren ruim 1 procent in.

Als de reiskosten worden meegerekend, ziet het koopkrachtplaatje voor werkenden er slechter uit. Maar ook dan blijft het koopkrachtverlies beperkt tot onder de 2 procent, hebben de partijen volgens De Telegraaf becijferd.

Het Centraal Planbureau moet de definitieve koopkrachtplaatjes nog doorberekenen.

Hieronder volgt een overzicht van de bezuinigingsplannen:

Woningmarkt

VVD, CDA, D66, GroenLinks en ChristenUnie hebben in het Vijfpartijenakkoord afgesproken dat er een verhuurdersbelasting komt, schrijft De Telegraaf. Hoe die er precies gaat uitzien, is nog niet duidelijk. De details worden later dit jaar uitgewerkt.

Er wordt niet meer gesleuteld aan de hypotheekrenteaftrek dan al in het Catshuis door VVD, CDA en PVV was afgesproken. Die partijen hadden al besloten dat bij het afsluiten van nieuwe hypotheken alleen mensen die hun hypotheek in 30 jaar aflossen, aanspraak kunnen maken op renteaftrek.

Nieuwe hypotheken mogen op termijn niet meer bedragen dan de waarde van het huis.

Voor starters komt er een overgangsregeling, waardoor zij nog tijdelijk een hogere hypotheek kunnen aangaan.

Voor mensen die waardevermeerderende investeringen doen in hun huis via een hogere hypotheek, wordt een uitzondering gemaakt. Dat geldt ook voor energiebesparende voorzieningen.

Zorg

Op het gebied van zorg heeft het akkoord volgens De Telegraaf de volgende gevolgen. De rollator verdwijnt uit het basispakket. Voor gehoortoestellen moet voortaan een eigen bijdrage van 25 procent worden betaald.

Zoals vandaag al uitlekte, gaat het eigen risico omhoog naar 350 euro. Voor de lagere inkomens komt er compensatie via de zorgtoeslag.

Patiënten moeten een eigen bijdrage van 7,50 euro per ligdag gaan betalen voor het verblijf in instellingen voor specialistische medische zorg. Die geldt als compensatie voor de voeding- en verblijfskosten.

Het vermogen gaat een grotere rol spelen bij de hoogte van de eigen bijdrage in de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ) en de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO). De vermogensinkomensbijtelling gaat omhoog van 8 naar 12 procent.

Er komt een onderzoek naar norminkomens voor medisch specialisten, met als inzet om die inkomens te verlagen.

Mensen in de AWBZ die relatief weinig zorg nodig hebben, zullen minder snel in een instelling geplaatst worden en sneller thuis zorg krijgen. De groeiruimte van de ABWZ wordt verlaagd en wordt afhankelijk van de demografische ontwikkelingen.

De maximumtarieven die kaakchirurgen kunnen declareren, worden bijgesteld.

De vergoeding van de vervoerskosten voor instellingen gaat omlaag. De tarieven voor het vervoer van en naar instellingen voor dagbesteding en behandeling in groepsverband worden gelijk getrokken.

Vanaf 2013 is er honderd miljoen euro per jaar beschikbaar voor preventie en palliatieve zorg.

Belastingen

In het concept-akkoord staan veel belastingverhogingen, schrijft De Telegraaf. Die worden soms via andere lastenverlichtingen weer gecompenseerd.

Het hoge btw-tarief gaat vanaf oktober van 19 naar 21 procent. De BTW-verhoging wordt voor 1,5 miljard euro teruggegeven aan de burger via de inkomsten- en loonbelasting.

De tarieven van de eerste en tweede schijf worden met 0,4 procentpunt verlaagd, naar 1,55 procent respectievelijk 10,4 procent. Het maximum van de arbeidskorting stijgt met 70 euro.

De rest van de opbrengst van de BTW-verhoging wordt vanaf 2014 op vergelijkbare wijze teruggegeven aan de burger. Dit geldt ook voor de opbrengst van lastenverhogingen als de aardgasheffing, leidingwaterbelasting, kolenbelasting en het eurovignet.

Volgend jaar moeten werkgevers tijdelijk 16 procent extra belasting betalen over lonen die dit jaar meer dan 150.000 euro bedragen.

Vertrekbonussen van 531.000 euro of meer worden belast tegen 75 procent.

Er komt geen gebruikelijke inflatiecorrectie voor de belastingschijven.

De al ingevoerde btw-verhoging van 6 naar 19 procent op theaterbezoek wordt vanaf juli teruggedraaid.

De accijnzen op sigaretten gaan met 35 cent per pakje omhoog. Shag wordt 60 cent per pakje duurder.

De accijnzen op bier gaan met 10 procent omhoog. Die op wijn en tussenproducten met 15 procent. Sterke drank wordt 6 procent meer belast.

De beloofde lastenverlichting van 430 miljoen euro aan het bedrijfsleven wordt niet uitgekeerd.

De bankenbelasting wordt verdubbeld.

Woon-werkverkeer wordt belast, door het afschaffen van de onbelaste reiskostenvergoeding. Het vergoeden van zakelijke reizen blijft onbelast. De woon-werkkilometers met de auto van de zaak of leaseauto's worden belast.

Investeringen en terugdraaiingen

De Vijfpartijencoalitie verwerkte in het akkoord ook extra investeringen en bepaalde maatregelen die worden teruggedraaid.

Er is 100 miljoen euro extra voor openbaar vervoer.

Er komen 100 miljoen euro minder bezuinigingen op het passend (speciaal) onderwijs.

Voor natuurbeleid komt 200 miljoen euro vrij.

Het plan om de griffierechten te verhogen gaat van tafel.

De eigen bijdrage voor de geestelijke gezondheidszorg wordt deels teruggedraaid.

De bezuiniging op het persoonsgebonden budget wordt met 150 miljoen verlaagd.

Op ontwikkelingssamenwerking wordt niet verder bezuinigd

Sociale zekerheid

De AOW-leeftijd gaat vanaf volgend jaar elk jaar in stappen van 1 tot 3 maanden omhoog. In 2023 is de AOW-leeftijd 67 jaar. Vanaf 2023 wordt de AOW-datum gekoppeld aan de levensverwachting. Als overgang komt er tot 2015 een voorschotregeling.

De doorwerkbonus wordt afgeschaft.

Het ontslagrecht en de WW worden aangepakt, maar de duur en de hoogte van de WW blijven ongewijzigd.

De werkgever betaalt het eerste half jaar aan WW-uitkering. Het UWV keert de WW uit en verhaalt dit vervolgens op de werkgever.

Voor contracten voor onbepaalde tijd komt er één ontslagprocedure. Daardoor moeten werknemers beschermd blijven tegen onredelijk ontslag.

Er komt een maximum op ontslagvergoedingen. Ze worden omgezet in een 'persoonlijk budget' dat gebruikt kan worden voor scholing. Vanaf 2014 geldt voor ontslagvergoedingen de norm van een kwart maandsalaris per gewerkt jaar, tot een maximum van een half jaar maandsalaris.

In 2013 wordt de WW-premie voor werkgevers tijdelijk verhoogd.

De geplande eigen bijdrage van 15 euro per maand voor de kinderopvang is van tafel. Daarvoor in de plaats komt een proportionele aanpassing van de eigen bijdrage via de eerstekindtabel.

Gezinnen met een verzamelinkomen van 125.000 euro of meer ontvangen geen kinderopvangtoeslag meer.

De kinderbijslag blijft bevroren in 2013 en 2014, zoals eerder afgesproken.[nos]